Polskie Towarzystwo
Historii Nauk Medycznych

Polskie Towarzystwo Historii Nauk Medycznych kontynuuje tradycje ruchu naukowego historyków medycyny i farmacji sięgające okresu międzywojennego, kiedy w Poznaniu i Krakowie działały Towarzystwa Miłośników Historii Medycyny, skupione wokół prof. Adama Wrzoska i prof. Władysława Szumowskiego. W 1924 r. w Poznaniu prof. Adam Wrzosek założył kwartalnik „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny”. Rada Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego była z tego czasopisma tak dumna, że uznała je za swój organ. „Archiwum…” stanowiło skarbnicę wiedzy o historii medycyny polskiej, a opublikowane w nim artykuły zazwyczaj opierały się na mało dostępnych źródłach archiwalnych. Po II wojnie światowej historia medycyny żywo rozwijała się także w Łodzi, Warszawie i Wrocławiu.

W latach stalinowskich przypominająca o etosie i godności zawodu lekarza historia i filozofia medycyny stała się niewygodna dla władz i jej rozwój był niemożliwy. Dopiero odwilż polityczna, zapoczątkowana w 1956 r., umożliwiła wznowienie ruchu naukowego historyków medycyny. Stało się to podczas VIII Zjazdu Polskich Historyków Medycyny, który odbył się w dniach 10-14 czerwca 1957 roku w Warszawie. Powołano wtedy Polskie Towarzystwo Historii Medycyny i uchwalono wznowienie kwartalnika „Archiwum Historii Medycyny” (usuwając z tytułu „i Filozofii”, bo władze PRL innej filozofii niż marksistowska nie uznawały). Przewodniczącym Towarzystwa i redaktorem naczelnym „Archiwum…” został dyrektor Głównej Biblioteki Lekarskiej, prof. Stanisław Konopka. We wrześniu 1982 r. do nazwy Towarzystwa dodano „i Farmacji”.

Zapoczątkowany w 1989 r. okres transformacji polityczno-gospodarczej Polski okazał się dla Polskiego Towarzystwa Historii Medycyny i Farmacji czasem trudnym. Czasopismo zostało pozbawione trwałych podstaw materialnych, a próba re-rejestracji nie powiodła się, bo ustawa o stowarzyszeniach z 7 kwietnia 1989 r. wymagała wykazania tytułu prawnego do siedziby. Ówczesny Zarząd nie był w stanie tego zrobić, bo jeszcze od czasów prof. Stanisława Konopki korzystał z pomieszczenia grzecznościowo użyczanego przez Główną Bibliotekę Lekarską w Warszawie. Niejasny status prawny PTHMiF utrzymywał się aż do 2016 r., kiedy uchwałą uczestników XXIV Zjazdu Historyków Medycyny, Farmacji i Nauk Pokrewnych zmieniono nazwę na Polskie Towarzystwo Historii Nauk Medycznych i podjęto długie starania o jego rejestrację. Wreszcie, na początku 2017 r., PTHNM zostało zarejestrowane jako stowarzyszenie zwykłe.

W październiku 2019 r. odbył się w Poznaniu XXV Zjazd Polskiego Towarzystwa Historii Nauk Medycznych. Był okazją do prezentacji najnowszych kierunków badań i aktualnych problemów środowiska historyków nauk medycznych. Obecnie do Towarzystwa należą naukowcy i miłośnicy tej problematyki z Białegostoku, Bydgoszczy, Krakowa, Poznania, Szczecina, Torunia, Warszawy, Wrocławia i Żor. Kolejny Zjazd PTHNM odbędzie się w 2022 r. w Bydgoszczy.